LEADER Rivierenland

Plattelandsontwikkeling via Leader

LEADER is een Europees programma voor plattelandsontwikkeling ‘van onderaf’. LEADER kan vernieuwende initiatieven vóór en dóór de samenleving ondersteunen met subsidie en kennis. LEADER is echter meer dan alleen een subsidiepot: het is een specifieke aanpak van plattelandsontwikkeling die al ruim 30 jaar wordt gebruikt in de gehele Europese Unie.

Kansen voor Rivierenland

In Rivierenland zien we kansen en meerwaarde voor de LEADER-werkwijze in deze regio. Vandaar dat de Regio Rivierenland, de gemeenten Buren, Culemborg, Neder-Betuwe, Tiel, West Betuwe, Maasdriel en Zaltbommel en het Waterschap Rivierenland zich bij de provincie Gelderland kandidaat hebben gesteld als toekomstig LEADER-gebied.

Inbreng van iedereen

LEADER is onderdeel van het Europese landbouw- en plattelandsbeleid. Een gebiedsgerichte aanpak van onderaf staat hierbij centraal: ondernemers en burgers, stichtingen en verenigingen, gemeenten en waterschappen, iedereen kan en mag inbreng leveren.

Als het plan – de Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS) – later dit jaar wordt goedgekeurd door de provincie, mag het gebied het plan ook zelf uitvoeren. Hiervoor wordt een Lokale Actie Groep (LAG) gevormd. De LAG is een afspiegeling van de verschillende belanghebbenden uit het gebied. De LAG ondersteunt initiatieven, beoordeelt welke projecten een bijdrage krijgen, maar organiseert ook de uitwisseling van kennis en inspiratie, bijvoorbeeld door middel van bijeenkomsten, excursies en bezoeken aan andere gebieden. LEADER is dus veel meer dan alleen een subsidiepot.

Het wiel niet opnieuw uitvinden

Kern van de LEADER-aanpak is dat het gebied de LOS opstelt. De LOS beschrijft onder andere aan welk soort vernieuwende en lokale initiatieven de beschikbare subsidiemiddelen in de periode 2023-2027 kunnen worden toegekend. De afgelopen weken hebben zowel inwoners, ondernemers, organisaties als overheden op verschillende manieren en momenten input gegeven. Ook is de informatie benut die de afgelopen periode al verzameld is in de diverse gemeenten voor bijvoorbeeld dorpsagenda’s, kernvisies en omgevingsvisies.

Op basis hiervan is zijn doelstellingen geformuleerd, die zijn verwerkt in de concept-LOS.

Inspiratie

LEADER-projecten uit andere regio’s

Via de LEADER-werkwijze worden in heel Europa initiatieven ondersteund die meerwaarde hebben voor het gebied en die bijdragen aan de thema’s en doelen van de LOS van de betreffende regio. Projecten moeten daarnaast voldoen aan de Europese LEADER-criteria:

• bottom-up: initiatief en draagvlak vanuit het gebied zelf
• innovatief: nieuw voor het gebied of brengt vernieuwing op gang
• integraal: meerdere doelen dienen
• samenwerking: betrokkenheid en draagvlak vanuit het gebied (inwoners, organisaties en ondernemers)
• voorbeeldfunctie vervullen: resultaten of aanpak zijn overdraagbaar en uitwisselbaar

Kijk voor voorbeelden eens op de websites van andere LEADER-gebieden, zoals in de Achterhoek, Utrecht Oost, Weidse Veenweiden en Polders met Waarden

Waarom is Leader met hoofdletters?

Wij kennen ondertussen de Europese regeling die samenwerking voor plattelandsontwikkeling bevordert als LEADER. LEADER is een afkorting. Subsidieregelingen hebben wel vaker een acroniem, een afkorting, als titel. Bij LEADER zijn het de eerste letters van de Franse naam van deze regeling: Liaison Entre Actions de Développement de l’Economie Rurale. Dus de ‘verbinding tussen ontwikkelacties in de plattelandseconomie’.

Voorjaar 2023: LOS-maken

Om tot LEADER-gebied benoemd te kunnen worden, is in het voorjaar van 2023 een Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS) opgesteld . Hiervoor is door Regio Rivierenland een team van drie ‘LOS-makers’ aangesteld. Maike van der Maat, Marianne Breedijk en Martin Vastenhout, Ze hebben ruime ervaring met de LEADER-werkwijze en hebben de Rivierenlanders ondersteund in dit proces.

Nieuws